En met succes: inmiddels is het terrein voorzien van 473 zonnepanelen en een eigen accu en wordt er volop ontwikkeld om in de toekomst volledig energieneutraal te zijn.  

Volledig onafhankelijk

De nieuwe zaaglijn, welke uit meerdere machines bestaat, neemt een vloeroppervlak van 15 bij 30 meter in beslag. Deze moeten worden voorzien van stroom. Geen eenvoudige klus. Jaap Brons, directeur van de Edese Zagerij vertelt: “Er was nog helemaal niets, dus alles moet je uitzoeken. De zaaglijn wilde ik al jaren. Maar je moet er goed over nadenken hoe je de investering terugverdient en dat neemt tijd in beslag.”

Dick Pors heeft als extern adviseur geholpen bij het realiseren van het volledige plan. “Je bent op dit vlak een pionier in een wereld van bureaucraten, ontdekten we. Wij hadden stroom nodig, maar we kregen van instanties niet de medewerking waar we op hoopten. We moesten dus echt alles zelf uitzoeken. Dat is voor ons de reden geweest om te zeggen: hoe kunnen we onze stroom zelf produceren, zonder dat we afhankelijk zijn én gewoon onze productie kunnen draaien? Dat heeft geresulteerd in 473 zonnepanelen op ons terrein en een accu met 180 kWh.

Gecontroleerd energieverbruik

De Edese Zagerij heeft niet alleen geïnvesteerd in het duurzame materieel zelf, maar ook is er een volledig energiemanagementsysteem en dashboard ingericht waarmee het zaagproces ingeregeld én gemonitord wordt. Jaap: “Ons doel is om zo duurzaam mogelijk te ondernemen. Als er geen stroom van de zonnepanelen komt óf de accu geen vermogen meer heeft, kunnen wij de machines uitschakelen. Denk bijvoorbeeld aan de zaag die houtresten verwerkt. Dit verzamelen we dan tijdelijk en als er weer voldoende stroom is verwerken we het in één keer.” Dick vult aan: “Dit is helemaal ingeregeld in de machine. Op het moment dat het nodig is besluit het energiemanagement: deze zaag gaat uit. Dit kunnen we ook handmatig regelen. Zo halen we optimaal rendement uit onze zonnepanelen.”

Van noodzaak naar hobby

Inmiddels is het doel niet alleen om de nieuwe zaaglijn te laten draaien, maar om volledig energieneutraal te worden. Jaap: “Het woonhuis hiernaast is al helemaal energieneutraal, maar dat willen we ook doorvoeren in de houtzagerij. We proberen steeds nieuwe dingen uit met de opgewekte stroom en blijven daarin experimenteren en bijschaven. Zo stoken we ook duurzaam met onze eigen biomassacentrale. We hebben hier genoeg hout om deze draaiende te houden.” Dick: “Dit is een hobby die ontstaat als je steeds verder in duurzaamheid gaat verdiepen.”

Investering in mensen

Niet alleen in processen en materieel is de Edese Zagerij maatschappelijk verantwoord ondernemer. Ook op personeelsgebied willen zij dit zijn. Zo heeft de zagerij inmiddels vijf Oekraïners in dienst, die ze daarbij helpen met het inburgeren in Nederland. Jaap licht toe: “Harskamp is natuurlijk hét centrum van vluchtelingen in gemeente Ede. Wij vinden het dan ook niet meer dan logisch om hen in dienst te nemen.”

Hulp bij inburgering

De vluchtelingen zitten niet in een inburgeringsprogramma en kunnen niet deelnemen aan cursussen, doordat ze fulltime werken. Iets wat de Edese Zagerij wél mogelijk maakt. Dick: “Wij vinden het belangrijk dat deze mensen ook kunnen inburgeren, want ze wonen hier ook al ruim anderhalf jaar. Wij hebben toen een docent gevonden die hier elke vrijdagochtend les komt geven, zodat onze Oekraïense en ook Litouwse medewerkers de Nederlandse taal kunnen leren en zich verstaanbaar kunnen maken. Wij betalen de opleiding, maar we hebben de afspraak dat ze hier minimaal nog een jaar werken. Zo hebben we aan beide kanten een duurzame investering en win-win.”